Trong bối cảnh đó, công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về phòng, chống ma túy, pháo nổ và bảo vệ động vật hoang dã được xác định là một trong những giải pháp có tính nền tảng, góp phần nâng cao nhận thức và ý thức tuân thủ pháp luật của người dân khu vực biên giới, cộng đồng doanh nghiệp xuất nhập khẩu và các lực lượng chức năng. Đây không chỉ là nhiệm vụ bảo đảm trật tự quản lý nhà nước, mà còn là điều kiện quan trọng để giữ gìn môi trường thương mại biên mậu an toàn, minh bạch, tạo dư địa cho phát triển kinh tế biên giới trong dài hạn.
Cán bộ Hải quan phát tờ rơi tuyên truyền đến người dân lưu thông qua cửa khẩu
Lợi dụng địa hình phức tạp, phương thức giao thương đa dạng và chính sách thông thoáng của thương mại biên giới, các đối tượng vi phạm ngày càng sử dụng thủ đoạn tinh vi, gây ra những hệ lụy nghiêm trọng không chỉ đối với an ninh, trật tự khu vực cửa khẩu mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường sinh thái và tính bền vững của hoạt động biên mậu.
Triển khai các chỉ đạo của cơ quan có thẩm quyền, trong đó có Chỉ thị số 50/CT-UBND ngày 08/12/2025 của UBND tỉnh Nghệ An; Công văn số 9947/UBND-NC ngày 11/12/2025 và Kế hoạch số 637/KH-UBND ngày 22/11/2025 của UBND tỉnh Hà Tĩnh, lực lượng Hải quan đã chủ động xây dựng và tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền phù hợp với đặc thù địa bàn biên giới. Trọng tâm là lồng ghép yêu cầu phòng, chống ma túy, pháo nổ và bảo vệ động vật hoang dã với mục tiêu bảo đảm hoạt động xuất nhập khẩu thông suốt, đúng pháp luật.
Song song với đó, ngành Hải quan đẩy mạnh phổ biến các văn bản chỉ đạo của Chính phủ, Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS và phòng, chống tệ nạn ma túy, mại dâm; các quy định, hướng dẫn của Bộ Tài chính và ngành Hải quan về phòng, chống ma túy, tiền chất và pháo nổ. Thông qua hoạt động tuyên truyền, các thông điệp về trách nhiệm tuân thủ pháp luật, trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng xuyên biên giới được truyền tải rõ ràng hơn, góp phần nâng cao vai trò đồng hành của doanh nghiệp với lực lượng chức năng trong quản lý biên mậu.
Treo băng rôn, áp phích tuyên truyền pháp luật đến các tiểu thương, doanh nghiệp
Trong thời gian từ ngày 22/12 đến 28/12/2025, Đội Kiểm soát Hải quan đã phối hợp với Hải quan cửa khẩu quốc tế Cầu Treo, Nậm Cắn và Hải quan cửa khẩu Thanh Thủy tổ chức treo băng rôn, khẩu hiệu tuyên truyền, phát tờ rơi tại các khu vực làm thủ tục hải quan và địa bàn cửa khẩu trọng điểm. Nội dung tuyên truyền tập trung vào việc nhận diện các phương thức, thủ đoạn mới của tội phạm ma túy, pháo nổ; cảnh báo nguy cơ pháp lý và tác động lâu dài của hành vi vi phạm đối với hoạt động xuất nhập khẩu và uy tín của thương nhân biên giới.
Thông qua tiếp xúc trực tiếp với doanh nghiệp và người dân qua lại khu vực cửa khẩu, cán bộ hải quan đã làm rõ mối liên hệ giữa việc tuân thủ pháp luật với hiệu quả hoạt động biên mậu. Việc sản xuất, mua bán, vận chuyển trái phép ma túy, pháo nổ hay động vật hoang dã không chỉ kéo theo chế tài nghiêm khắc, mà còn làm gia tăng mức độ rủi ro của toàn bộ tuyến thương mại, buộc cơ quan chức năng phải tăng cường kiểm soát, từ đó ảnh hưởng đến thời gian thông quan và chi phí logistics của các doanh nghiệp làm ăn chân chính.
Từ góc độ biên mậu, có thể thấy rằng các hành vi vi phạm pháp luật xuyên biên giới nếu không được ngăn chặn kịp thời sẽ làm suy giảm niềm tin của đối tác, khiến hoạt động thương mại biên giới bị nhìn nhận như một kênh tiềm ẩn rủi ro cao. Ngược lại, việc đẩy mạnh tuyên truyền, phòng ngừa và đấu tranh với tội phạm ma túy, pháo nổ và buôn bán động vật hoang dã chính là giải pháp “làm sạch” môi trường biên mậu, tách bạch rõ ranh giới giữa thương mại hợp pháp và phi pháp.
Khi nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật của người dân biên giới và doanh nghiệp được nâng cao, hoạt động biên mậu sẽ từng bước được chuẩn hóa theo hướng chính ngạch, minh bạch và ổn định hơn. Đây là nền tảng quan trọng để vừa bảo đảm an ninh, an toàn khu vực cửa khẩu, vừa tạo điều kiện thuận lợi cho lưu thông hàng hóa, nâng cao năng lực cạnh tranh của biên mậu Việt Nam trong tiến trình hội nhập kinh tế khu vực và quốc tế, đặc biệt trong giai đoạn cao điểm trước, trong và sau Tết Nguyên đán Bính Ngọ năm 2026.
Giang Thanh